در این زمینه احیای اصل شوراها، دخالت شهروندان در تصمیم‌گیری‌ها، مشارکت در تصمیم‌سازی‌ها و فراهم آوردن زمینه‌های تأسیس تشکل‌های غیردولتی از جمله این گام‌ها به‌شمار می‌آید.
اهمیت حقوق شهروندی تا بدان حد است که رابطه نزدیکی با جایگاه حاکمیت پیدا می‌کند، چنانکه برخی از کارشناسان اعتقاد دارند جامعه‌ای که در آن حقوق شهروندان نهادینه نشده باشد، رابطه مردم و حاکمیت دچار تزلزل می‌‌شود، از این رو گام‌های مثبت مدیریت شهر در سال‌های اخیر توانسته به این مهم پیش برود.
تبیین مفهوم حقوق شهروندی و اهمیت نهادینه شدن آن در جامعه و بررسی میزان توجه به حقوق شهروندی در یک جامعه با توجه به همین اصل ضروری است.
اهمیت نهادینه شدن حقوق شهروندی در جامعه می‌تواند راه حل مناسبی برای برون رفت از بسیاری از مشکلاتی باشد که شهر و اداره کنندگان شهر با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.پیش از هر چیز باید به تعریف حقوق شهروندی پرداخت تا با آگاهی از این تعریف بتوان مصادیق اجرایی حقوق شهروندی را یافت.
حقوق شهروندی یعنی مجموعه‌ای از حقوق و امتیازاتی که در نظام حقوقی یک کشور به شهروندان آن، با لحاظ کردن دو اصل کرامت انسانی و منع تبعیض برای فراهم‌سازی زمینه رشد شخصیت فردی و اجتماعی آنها تعلق می‌گیرد.
حقوق شهروندی حقوق یک شهروند در جامعه است و در نگاه کنجکاو حقوقی می‌توان به مجموعه ضوابط زندگی یک شهروند در یک شهر حقوق شهری اطلاق کرد.
تحقق حقوق شهروندی و مشارکت‌جویی مردم در عرصه مدیریتی نیازمند مبانی نظری و عقل اجرایی است.
در صورتی که مدیران و تصمیم‌گیران فضا و باور مشارکت معنادار مردم را از دست بدهند با اصول و مبانی اداره شهر اسلامی فاصله خواهند گرفت.
تا زمانی که مشکلات مربوط به این باور حل نشود موضوعات و مسائل مربوط به شهروندی، نقش و حضور آنان در اداره امور نیز حل نخواهد شد. شهرداری نهادی اجتماعی است و باید نگاه یک سازمان خدماتی نسبت به آن تغییر کند، بر اساس این نگاه، رویکرد اقدامات در شهرداری، شهروندمداری است و مسئولین شهر مکلف به تأمین حقوق شهروندان هستند اما شهروند نیز در قبال حقوقی که تقاضا می‌کند باید مسئولیت‌پذیر باشد چرا که تعامل بین شهروند و مدیریت شهری تعاملی دو‌سویه است.
در اصول 100 تا 106 قانون اساسی مباحث مربوط به شوراهاست که در آن بر توزیع فضای قدرت در عرصه‌های محلی تاکید شده با این وجود مشکلات ساختاری باعث شده، تا باورهایمان را در عرصه مشارکت‌های محلی و مردمی نپذیریم در صورتی که مشارکت مردم در عرصه‌های محلی مهمترین ابزار توجه به حقوق شهروندی است.
